ԵՊՀ «Վարդանանք» ՌՀԴԱ, YSU "VARDANANQ"

Հայկը Բելի դեմ ճակատամարտեց,
Հայոց Երկիրն էլ չարից ազատեց:

Կռիվ ու դավեն, կանցնեն ոնց երազ
Հա՛յը միշտ կապրի, կապրի՛ հավիտյան:

Հայոց ազգասեր, քաջերը մեռան,
Հանո՛ւն Զեյթունի ո՛ւ Մուսալեռան:

Հայոց Երկիրն էր ազատել կռվով,
Վարդա՛նը սրով, Մաշտո՛ցը գրով:

Անտարբեր չես եղել հայ ազգիդ համար,
Վե՛ր կաց գերեզմանից, Անդրանի՛կ փաշա,
Շրջի՛ր հայկական զորքերիդ առաջ,
Վե՛ր կաց գերեզմանից, Անդրանի՛կ փաշա:

Մատաղ լինեմ քաջ Քեռուն, Սմբատին,
Որ հոգեառն էիր թըշնամիների,
Հաղթական բազուկդ շարժի՛ր վերստին,
Վե՛ր կաց գերեզմանից, Անդրանի՛կ փաշա:

Լսի՛ր հայ ազգի աղերսաբանը,
Վե՛ր կաց գերեզմանից, Անդրանի՛կ փաշա,
Քեզ են սպասում մեր մեծ Արցախում,
Վե՛ր կաց գերեզմանից, Անդրանի՛կ փաշա:

Մոտ է գարունը, շուտով կբացվի,
Հայու խոսքը քաջ, շուտով կլսվի,
Հայերը անվախ, հոգով միացած,
Հրացանն ուսներին, ոտքի են կանգնած:

Խմբապետերը, հոգով են երդված,
Ֆիդայու ուժով, գնում են առաջ,
Առաջ է կանգնած, Անդրանիկը քաջ,
Գոռում է, գոչում` կուզե պատերազմ:

Հերիք եղբայրներ, մենք շատ քնեցինք,
Բավական չէ մեզ, այսքան համբերել,
Մայր Հայաստանը, ձեռքից հանեցինք,
Հիմա ուժ ունինք, դարձյալ ետ կառնինք:

Քո սուրբ անունդ ամեն տեղ,
Միշտ խոսվում է քաղաք, թե գեղ,
Ինչպես Սասնո Դավիթն ահեղ,
Զագիր անցար քաջ Անդրանիկ:

Թշնամիքդ ահաբեկված,
Փախչում էին տուն-տեղ թողած,
Կտրիճների սուրը շողաց,
Հայոց պաշտպան քաջ Անդրանիկ:

Փառաբանենք զորավարին,
Ուխտենք նրա գերեզմանին,
Հայոց ազգի բարերարին,
Միշտ քեզ հիշենք քաջ Անդրանիկ:

Սասնա ահեղ մարտում գելիգուզանցի Հափսեն
Էրկու մանչն իր ղրկեց – սարերը կռվի,
Ուր մենք քա՛ր կհալցունք, ջո՜ւր կդարձունք երկաթ...
Հերի՛ք էղնինք ծառա – տաճիկներուն վատ:

Մըր սո՛ւրբ Մարաթուկ, Անդոկ, Ծովասար կկանչի՛ն,
Չուր ե՞փ մեռուկ մենք մնանք, ամո՜թ էղնի մեզ,
Հայաստան չմնաց... ոտքի՛ ելեք, հայե՜ր,
Ձեզ ի մա՛րտ կկանչե Անդրանիկը քաջ:

Շա՜տ ենք թափել արյուն, չտեսա՛նք վառ գարուն,
Մեր աչքերուն միշտ լաց... չօգնե՛ց մեզ Աստված.
Ո՜վ փափկասուն դու լաճ, լաչա՛կ քաշիմ քու գլուխ –
Հօրի՞ ես կայնե, լա՛ո, ե՛լ ի գոտեմարտ...

Մըր կանանց ձեռքին մոսի՛ն, գոտկին փամփո՛ւշտ, կրծքին՝ մա՛նչ,
Նրանց դեմքին – խոր ցասում... փառք քեզի Սասո՜ւն.
Հայաստան չմնաց... ոտքի՛ ելեք, հայե՜ր,
Ձեզ ի մա՛րտ կկանչե Անդրանիկը քաջ:

Բուք ու բորան, մութ գիշերին
Պտտում էր ֆիդային,
Փամփուշտները խաչկապ կցած,
Հրացաններն ուսերին:

Ա՜խ ֆիդայիններ, ջա՛ն ֆիդայիններ,
Ձեր մայրերը՝ Ձե՛զ մատաղ,
Մշո Սուլթան, Սուրբ Կարապետ՝
Ձեզի լինի՛ օգնական:

Դուք վախեցրի՛ք, թուրքն անօրեն
Քշի՛ք մեր սար ու ձորեն,
Չար թշնամու, ա՛չք վախեցավ՝
Ջան ֆիդայու գնդակեն:

Դաշտը թողո՛ւր, արոր ու լաճ,
Իմ մինուճար, ազի՛զ լաճ,
Մի քիչ խաղա՛ մոսինի հետ,
Որ էլ չտա՛ս օձին խարջ:

Դարձյալ փայլեց, Սասնո գլխին,
Ազատության դրոշակ,
Կեցցե՛ Հայրենիք գոչելով,
Բարձրացուցին աղաղակ:

Թնդաց, որոտաց ձայներից,
Ողջ աշխարհը հայկական.
Խումբ-խումբ կուգան, հա՛յ զավակներ,
Հայրենիքին օգնության:

Գուրգեն, Վահան, Հրայր-Դժողք,
Քաջ Անդրանիկ զորավար՝
Տալվորիկի լեռներումը,
Շրջում էին անդադար:

Սարսափեցին թուրք ցեղերը,
Մինչ պալատը սուլթանի՝
Հրամայեց շուտ կործանել
Դիրքերը հայդուկների:

Ահա անգութ մեր թշնամին...
Սարսափելի տեսարան...
«Ժամանակն է վրեժ լուծել...»
Գոչե՛ց ձայնը հայկական:

Կրակ տեղաց հա՛յ քաջերի,
Բնակավայր դիրքերից,
Կոտորվեցին, թշնամիներ,
Ահռելի գնդակներից:

Հայոց երկնքով անցեք հավքեր իմ սիրուն,
Քաջ հայդուկից բարև տարեք դեպի տուն,
Ծեր արծվի պես մոլոր օտար ափերում,
Ծնող հողին կարոտ մտար հավերժ քուն:

Ելի՛ր դաշնակ Դրո՜ բազկիդ ուժը բեր,
Հեծիր քո ճերմակ ձին քշի՛ր սարն ի վեր
Ձա՛յն տուր քո քաջերին քնած թե արթուն
Փրկի՛ր քո Հայրենիք չքնախ Սուրմալուն:

Շատ դահիճներ են ընկել բազկիդ հարվածից,
Չես վհատվել անգամ կրծքիդ խոր վերքից,
Անվերջ զրկանք ես կրել քո կամքով արի,
Դու քաջ զինվոր ազգի ու գաղափարի:

Դաշնակցականին վայել աննկուն կամքով,
Պայքարել ես կռվել ազգիդ կարոտով,
Ղարս ու Անի, Սուրմալու Բիթլիս հիշելով,
Փակվեցին աչքերդ հավիտյան քնով:

Սուլուխեն ստացանք լուրեր ահավոր,
Հայոց արծիվն ընկավ կռվում վիրավոր,
Կանաչ դաշտի միջին ավանդեց հոգին,
Մեր սրտերում հավերժ մնաց թանկագին։

Ելի՛ր Գևորգ ելիր դուշմանը շատ է,
Հայոց ազգի համար մեռնելը փառք է:

Հայոց արծիվների ճամփեքը փուշ է,
Վեր կա՛ց Գևորգ վեր կաց արդեն շատ ուշ է,
Կազմենք նոր-նոր խմբեր գնա՜նք Մուշ, Սասուն,
Թուրքերի զորքի մեջ գցենք վայնասո՜ւն։

Կտրի՛ճ Գևորգ Չաուշ դամբանեն վեր կաց,
Մշո սեգ սարերեն նորեն իջիր ցած,
Տարոնի քաջերն են մենակ մնացել
Ազատության համար կռի՛վ ենք գացե՜լ։

Հազար իննհարյուր յոթ թվականին,
Չքնաղ մայիսի քսան և յոթին,
Օրն է բազմաշխատ մահվան Գևորգի,
Ֆիդայինների էն առյուծ քաջին:

Որ գրկած հողը հայրենի երկրի՝
Մոտ քսան տարի ծառայեց ազգին,
Կռվեցավ անվերջ հետը դուշմանի,
Ու հաղթեց մեկով նրանց հազարին:

Վերջին կռիվն էր կսպասեր քաջին՝
Պսակելու զինք փառաց երկնային,
Եվ ահա զորքը պաշարեց Սուլուխ,
Եռաց կռիվն էլ ինչպես հրաբուխ:

Թնդաց սրտերը տասնյակ քաջերու,
Կռվեցին անվերջ մինչև իրիկուն,
Իսկ երբ գիշեր էր, Գևորգին շալկած,
Գյուղեն դուրս ելան, գնացին տրտմած:

Ճամփեն աղաչեց քաջը մահամերձ.
- Հանգիստ ձգեք զիս, չանեք շնչահեղձ,
Դրեք ձիս այստեղ, ծածկեք խոտերով,
Գացեք ընկերներ, գացեք դուք բարով:

Վերջին բարևս տարեք հայ ազգին,
Վերջին համբույրս Անդրանիկ քաջին...
Լացին ընկերներ, մոտեցան կարգով,
Համբուրեցին զինք ու անցան խմբով:

Հանգիստ փրկություն, քո սուրբ ոսկերաց,
Պատվավոր, հարգի անունդ անմոռաց,
Հայն էլ միշտ պիտի տոն է դարեդար,
Ազնիվ Գևորգի տոնը հավիտյան:

Անդրանիկը քաջ ֆիդայիններով
Զինված, պատրաստված մոսին զենքերով,
Անցավ սար ու ձոր, յուր տասնյակներով՝
Սասուն, Խլաթ, Վան դարձան արյան ծով:

Շրջում անվեհեր փոքրիկ խմբերով,
Ընդդեմ թշնամուն կռիվ մղելով,
Կռվում քաջաբար, խրոխտ երգերով,
Վրեժ էր առնում՝ Հրայր հիշելով:

Առավոտ կանուխ, երբ որ արթնացան՝
Չորս հազար դուշմանով պաշարված տեսան,
Նրանց դեմ երեսուն քաջերով միայն,
Արձակ-համարձակ կռվել սկսան:

Անդոկ, Ծովասար մոսիններն ուսին,
Նորեն վանեցին դաժան թշնամուն,
Եվ շեն ու հպարտ հայոց գյուղերը,
Քաջ Անդրանիկին տվեցին ողջույն:

Հայաստանեն եկած զինվոր,
Պատմե ինձի հայրենիքեն,
Անդրանիկի զինվորները,
Վրեժ լուծո՞ւմ են թուրքերեն:

Ուրա՛խ եղիր, դու հա՛յ աղջիկ,
Ունիս պաշտպան քաջ Անդրանիկ,
Մուրադի պես քաջ ֆիդայի,
Էլ ինչ է ուզում հայրենիք:

Գևորգ Չաուշ և Հրայրը,
Սարսափեցրին իսլամը,
Կոտորվեց ամբողջ բանակը,
Ազատված է Հայաստանը:

Ոտքի ելեք հայե՜ր, հանուն հայության,
Ղարաբաղը մերն էր, մե՛րն էլ կմնա:

Առաջ հայեր, հայեր գոչե՛նք Ղարաբա՜ղ,
Մեծ Արցախը մերն էր, մերն է՛լ կմնա:

Հայեր դուք հայե՜ր, քաջարի եղե՜ք,
Որ տան մեր հողը՜, պապական:

Մեր Անդրանիկ փաշան, հա՛յ ազգի համար,
Զոհվեց քաջությա՜մբ, հա՛յ հողի համար:

Առաքել, Մուշեղ լեռներից իջան,
Ավերակ ջաղաց հոգի ջան, դարձան օդևան:

Դե՛, զարկեք տղերք, դե՛, զարկեք քաջ-քաջ,
Դե՛, զարկեք-զարկեք, նշան ի առաջ,
Տիրոջ սուրբ կամքով հոգի ջան,
Մենք կերթանք առաջ:

Առաքել ձայնեց «Մուշեղ իմ եղբայր.
Դուն հանգիստ կացիր հոգի ջան, ես կգտնեմ ճար»:

Առաքել, Մուշեղ, Սերոբ Խլացին,
Երեք կտրիճներ, հոգի ջան, նահատակվեցին:

Երկինք թող շնորհե նրանց վառ պսակ,
Մենք էլ միշտ հիշենք հոգի ջան նրանց հիշատակ:

Սարդարապատը – փարոսն է հայ ազգի,
Ինքնորոշումը, ուղին հնամյա,
Եթե դու հայ ես՝ այս երգը կազդի՝
Քո կողմնորոշման, քո վճռի վրա:

Դե՛, եկեք եղբայրներ մենք միանանք,
Միասնության մեջ մենք անպա՛րտ մնանք,
Հայրենյաց սուրբ սիրով մենք վեհանանք՝
Հայաստա՛նն ազատենք:

Մենք ուզում ենք, որ անկախ լինի Հայքը,
Որ ոչ մի հայ էլ պանդուխտ չլինի,
Հայրենիքի սիրով վանում ենք ահը՝
Որ երկիրը մեր միշտ ազա՛տ լինի:

Ամեն մի դար ունի իր նորույթները,
Եվ ամեն դար նոր սրբեր է կերտում,
Բայց հավերժ սուրբ է ազգ, հայրենիքը,
Եվ մենք նրան ենք զինվորագրվո՛ւմ: